برکات وجودی امام غایب

در ادامه سوال و جواب های مهدوی به این سوال رسیدیم که: ما از امام غایب چه بهره ای می بریم؟

در این پست پاسخ گویی به این سوال را شروع کرده و به ذکر برکات امام غایب می پردازیم.

فایده امام غایب و چگونگی بهره مند شدن از  الطاف قدسی ایشان، سؤالی است با سابقه‌ی بسیار طولانی که ذهن بسیاری را به خود مشغول نموده است. جابر بن عبد الله انصاری با شنیدن خبر غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) از نبی اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم پرسید: «فَهَل یقَعُ لِشِعَتِهِ الإِنتفاعُ فِی غَیبَتِهِ؟ آیا در غیبت حضرت، شیعیانش بهره و فایده‌ای از او خواهند برد؟ حضرت رسول فرمودند: اِی و الَّذِی بَعَثَنِی بالنُّبُوَّةِ إِنَّهُم یستَضِیئُونَ بِنُورِهِ وَ یینتَفِعُونَ بِوِلایتِه فِی غَییتهِ کانتِفاعِ النّاسِ بِالشّمسِ و إِن تَجَلَّلَها سَحَابٌ»1 «بله، قسم به آن کسی که مرا به نبوت برانگیخت، همانا شیعیانش به نور او روشنی می‌یابند و به وسیله‌ی ولایتش بهره‌مند می‌شوند همانند بهره‌مندی مردم از خورشید، آن‌گاه که ابر آن را پوشانده باشد.»

      بدین‌سان از همان ابتدا در میان مباحث مهدویت یکی از سؤالاتی که پیوسته مطرح بوده است، این است که چگونه می‌توان از فیوضات امام غایب بهره‌مند شد؟ آیا امامی که در پس پرده‌ی غیبت قرار گرفته است، می‌تواند تأثیری در حیات بشری داشته باشد؟ به ویژه این‌که انگیزه‌ی جست‌وجو برای یافتن پاسخی مناسب و قانع  کننده، آن‌گاه اوج می‌گیرد که می‌شنویم، اهل سنت وجود امام غایب را امری بیهوده می‌شمارند.

      قاضی عبدالجبار معتزلی می‌گوید: «اگر امام ظاهر نشود تا به وسیله‌ی او نقص‌ها جبران شود، چه فایده‌ای برای او مترتب است، بِسان آن که اصلاً حجّتی بر روی زمین نباشد!!!»2

      همچنین تفتازانی یکی دیگر از علمای مشهور اهل سنت می‌نویسد: «مسأله‌ی اختفای امام از مردم، به این کیفیت که تنها اسمی از او در میان باشد جدّاً بعید است و امامت او در خفا امری بیهوده است!» 3

      در نگاه شیعه‌ی امامیه وظایف امام بر دو قسم است:

    1- فواید و وظایفی که مستلزم حضور و ظهور امام علیه‌السلام در جامعه می‌باشد: یعنی اموری که فقط با ظهور امام در جامعه، محقق می‌شوند، مانند: بـرقراری عدالت اجتماعی، بیان احکام و تفسیر و تبیین قرآن، اجرای حدود الهی، تکالیف اجتماعی مانند جهاد و دفاع، تقسیم بیت المال و ... .

    2- فواید و وظایفی که مترتب بر وجود امام علیه‌السلام می‌باشند: یعنی اموری که غیبت نمی‌تواند مانعی برای عملی ساختن آن باشد. مانند موارد زیر:

واسطه فیض، هدایت تکوینی، امید بخشی، امنیت بخشی، تهذیب نفس، حفظ کیان شیعه، پاسخ گویی به سوالات و بهره مندی از دعا و استغفار حضرت (علیه السلام).

که ان شاء الله در پست بعدی از سوال و جواب مهدوی به شرح هر کدام از این موارد می پردازیم.

1.      منتخب الاثر، آیت الله صافی گلپایگانی، ص 124، ح4

2.      شیعه شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، ج2، ص224، به نقل از المغنی، ج1، ص57

3.      شرح مقاصد، تفتازانی، ج5، ص312

منبع: کتاب «تنها راه»